Loga teavstta davvisámegillii
Luuvâ mainâs anarâškielân
Lue teksti suomeksi
Tääʹrǩest, kueʹsǩǩe-a Kela ouddõsmuttâz tuu
- Päʹrnnpiârri. Piârluõvâsvuõttoođummuš puätt viõʹǩǩe påʹrǧǧmannust. Puärrsipeiʹvvtieʹǧǧi peštt, ääiʹjpodd da juâkkõõttmõš puärrsi kõõsk mottje. Ođđ piârluõvâsvuõđ kueʹsǩǩe piârrjid, koin päärna laʹsǩǩuum äiʹǧǧ lij 4.9.2022 leʹbe tõn mâŋŋa. Päärnaihååid tuärjjõõzzid puätt pââʹjummuš eeʹjj aalǥâst. Håiddtieʹǧǧ, koon määuʹset õhttân vuâlla 3-ekksaž päärnast, ođđ mieʹrr lij 350,27 e/mp. Looǥǥ lââʹzz päʹrnnpiârrji ouddõõzzin.
Sääʹmǩiõllsaž vuõssǩiiʹrjid vuäitt tiʹllʼjed eeʹjj 2022 aalǥâst vueʹljeeʹl. Iiʹjji 2020 da 2021 jeäʹnnvuõttpaʹǩǩõõzz vuäǯǯam piârri vuäiʹtte tiʹllʼjed sääʹmǩiõllsaž vuõssǩeeʹrj čoʹrstemnalla še mââiǩiõʹtte. Looǥǥ lââʹzz sääʹmǩiõllsaž vuõssǩeeʹrjest. - Mättʼtõõtti. Mätt-tuärjjõõzz puåđraaj pâjjne eeʹjj 2022 ääiǥas neelljõõzzin. Mättʼtõõtti vuäitt teäʹnʼjed 15 630 euʹrred, jõs son kägg mätt-tuärjjõõzz 9 määnpââʹjest. Mätt-tieʹǧǧid puätt 2,1 % pââʹjummuš 1.8.2022. Looǥǥ lââʹzz mättʼtõõttji ouddõõzzin.
- Reâuǥteʹmes oummu. Vueʹssmannu aalǥâst puätt viõʹǩǩe ođđ reâuggooccâm-mall. Reâuggoocci da TJ-kääzzkõõzzi leʹbe kååʹdd äʹšštobddi kaaunâʹtte tâʹlles reâuǥteʹmesvuõđ aalǥâst da tuejjee reâuggvuäǯǯamplaan. Vuâđđvuâkkõs lij, što reâuggoocci âlgg ooccâd nellj tuâjjpääiʹǩ määnpââʹjest. Kareeʹnsi peštt vuännan. Vuâđđpeiʹvvtieʹǧǧ da reâuggmarkkântuärjjõõzz meäʹr pââʹjeet 72 snt/pv. Ođđ mieʹrr lij 35,40 e/pv. Looǥǥ lââʹzz reâuǥteʹmes oummui ouddõõzzin.
- Liâsk. Eeʹjjest 2022 ääʹljeeʹl äävkueiʹmest še lij vuõiggâdvuõtt liâskjeältõʹǩǩe, jõs son lij jälstam jäämmam äävkuõiʹmines ǩeäččlõõžži uuʹccmõsân vitt eeʹjj da seeʹst lij õhttsaž, vueʹllâkksaž päärnaž. Liâskjeältõk mottai mieʹrräiggsiʹžžen nuõrr liâskin. Liâskjeältõõǥǥi oođummuš kuâskk vuõʹjjid, koin pieʹllkueiʹmm jäämm eeʹjj 2022 leʹbe tõn mâŋŋa. Looǥǥ lââʹzz piârjeältõõǥǥin.
- Jeältõkneeʹǩǩ. Narodjeältõʹǩǩe da staanjeältõʹǩǩe puätt 2,1 % indeʹksspââjõs. Tiudd narodjeältõk õhttu jälsteeja lij 1.1.2022 ääʹljeeʹl 679,50 e/mp da staanjeältõk 855,48 e/mp. Kela tääʹrǩast jeältõõǥǥi euʹrrmeäʹr pååđooccmõõžžtää. Looǥǥ lââʹzz jeältõkniiʹǩǩi ouddõõzzin.
- Puõccma õhttneei tuärjjõõzz. Taalkâskoolai eeʹǩǩjiõččvasttõs (ns. taalkâslaakk) šorran 12,38 euʹrred. Eeʹjj 2022 tõt lij 592,16 euʹrred. Puõʒʒâlmpeiʹvvtieʹǧǧ kuuʹǩǩ vuäǯǯai oummi säursmâʹttemtaarb seʹlvvtummuž viõuseet. Kela seʹlvvat säursmâʹttemtaarb, ko puõʒʒâlmpeiʹvvtieʹǧǧ leät mähssam 60, 150 da 230 peiʹvved. Puõʒʒâlmpeiʹvvtieʹǧǧ di säursmâʹttem- da spesiaalhåiddtieʹǧǧ uuʹccmõsmieʹrid pââʹjeet 62 snt/pv. Looǥǥ lââʹzz puõccma õhttneei tuärjjõõzzin.
- Tiõrvâsvuõtthuâl kääzzkõõzzid jottum määʹtǩ. Kela-taaks tiʹllʼjemnââmar mottje. 1.1.2022 ääʹljeeʹl juõʹǩǩ mäddkååʹddest lie kueʹhtt kääzzkõspuuʹtʼteei, koin Kela koʹrvveem takssmaaʹtǩid tiʹllʼjet. Äʹššneǩ vuäitt jiõčč vaʹlljeed, kuäbbast son tiʹllai määʹtǩes. Sääʹmvuuʹdest jälsteei sääʹmǩiõllsaž äʹššniiʹǩǩi vuõiggâdvuõtt jiijjâsǩiõllsaž Kela-taaks ââʹnnma juätkkai mâʹte ouddâl. Nääiʹt tiʹllʼjak sääʹmǩiõllsaž Kela-taaks.
Kela juätkk koronapuäkkaz välddmõõžž diõtt šõddi mäʹtǩǩ-koolai koʹrvvummuž 30.6.2022 räjja. Koronatestta jottum määʹtǩest še vuäǯǯ koʹrvvõõzz. Looǥǥ lââʹzz mäʹtǩǩ-koʹrvvõõzzin.
